Przyczyny powstawania przebarwień
1. Światło słoneczne i wiek to główne przyczyny powstawania przebarwień na skórze, tzw. "przebarwień posłonecznych" lub "plam starczych".
Promieniowanie UV przenika przez naskórek i stymuluje komórki pigmentacyjne skóry (melanocyty). Niektóre z tych melanocytów ulegają trwałym zaburzeniom i zaczynają wydzielać nieprzerwanie znaczne ilości melaniny.
Nadmierna ekspozycja na słońce (ekspozycja na zbyt silne słońce przez zbyt długi okres czasu) powoduje z czasem powstawanie nadmiernych ilości melaniny (hiperpigmentacja), co prowadzi do powstawania przebarwień na skórze (małych, okrągłych i płaskich plam).
Ponadto, ryzyko hiperpigmentacji zwiększa się wraz ze starzeniem się komórek i zwykle pojawia się na tych partiach ciała, które są najbardziej narażone na kontakt ze słońcem w ciągu całego życia (twarz, szyja, dłonie...).
Przebarwienia na skórze dotykają ponad 90% osób rasy białej w wieku powyżej 50 lat. Dotyczy to wszystkich rodzajów skóry.
2. Zmiany hormonalne spowodowane ciążą lub przyjmowaniem doustnych środków antykoncepcyjnych.
U brunetek zmiany homonalne moga wywoływać powstawanie brązowej maski na twarzy, zwanej "melasmą" lub “ostudą”. Są to przebarwienia umiejscowione w górnych partiach twarzy, za wyjątkiem linii włosów, i bardziej widoczne latem. Ich kolor jest zróżnicowany i zależy od reakcji na podrażnienie promieniami UV.
To zaburzenie pigmentacyjne rozwija się nagle, ale zmniejsza się lub znika zupełnie, kiedy poziom hormonów wraca do normy (np. po porodzie). Może trwać nawet kilka miesięcy lub lat.
3. Substancje fototoksyczne.
W obecności światła słonecznego niektóre esencje albo zapachy roślinne, lub też niektóre leki, mogą prowadzić do pojawienia się brązowych przebarwień w wyniku reakcji nadwrażliwości na słońce (fototoksyczność).
4. Stany zapalne
Ponadto na zniszczonej lub zbliznowaciałej skórze (następstwo oparzeń, oparzenia słoneczne, blizny po zmianach zapalnych - w szczególności potrądzikowe) łatwo pojawiają się plamy pigmentacyjne.
Zmiany barwnikowe, które kwalifikują się do leczenia światłem Dye-VL Pro
- przebarwienia posłoneczne,
- piegi,
- plamy café-au-lait
- melasma (ostuda),
- przebarwienia pozapalne, potrądzikowe
Mechanizm usuwania zmian barwnikowych
W przypadku zmian pigmentowych adresatem światła jest melanina - ciemny barwnik nadający barwę skórze, włosom i tęczówce oka, a występujący w „nadmiarze” w tych miejscach, a w przypadku tatuaży - barwnik wprowadzony do skóry. Energia świetlna jest pochłaniana przez barwnik i zamieniana na ciepło, podnosząc temperaturę komórek barwnikowych powodując ich zniszczenie.
- Przeciwskazania i przygotowanie do zabiegu
Przeciwskazania do laseroterapii:
- ciąża,
- karmienie piersią,
- opalenizna (1 miesiąc),
- leki światłouczulające (retinoidy, tetracykliny),
- zioła (dziurawiec, nagietek, przestać używać na 2-3 tygodnie przed zabiegiem),
- spożywanie alkoholu (24 godziny przed zabiegiem),
- cukrzyca (niewyrównana),
- bielactwo,
- łuszczyca (aktywna faza),
- padaczka,
- zaburzenia krzepnięcia krwi, stosowanie leków zmniejszających krzepliwość krwi,
- skłonność do powstawania bliznowców (keloidów);
Przygotowanie do zabiegu:
- nie opalać się (słońce, solarium) co najmniej 4 tygodnie przed zabiegiem,
- nie depilować włosów przed zabiegiem depilacji laserowej (woskowanie, pęseta); włosy można golić lub używać depilatorów chemicznych,
- odpowiednio nawilżyć skórę przed zabiegiem (suplementy diety, kremy nawilżające),
- nie pić alkoholu w dniu wykonywania zabiegu (alkohol wpływa niekorzystnie na przebieg terapii laserowej),
- kremy z retinolem - przestać używać na 1 miesiąc przed zabiegiem,
- peeling - należy przestać stosować do 1 tygodnia przed zabiegiem,
- na dzień przed zabiegiem epilacji włosy należy zgolić.
W trakcie zabiegu:
Pacjent w trakcie zabiegu może odczuwać niewielkie pieczenie, które u bardziej wrażliwych osób czy też w miejscach wrażliwych można zniwelować przez zastosowanie miejscowego znieczulenia (np. kremem EMLA). Należy to uzgodnić z lekarzem. Czas trwania zabiegu jest różny w zależności od powierzchni.
Ewentualne objawy uboczne:
- w momencie strzału lasera wielu pacjentów może odczuwać dyskomfort o różnym stopniu nasilenia i różnym charakterze: kłucie, pieczenie, szczypanie (czasem może trwać nawet godzinę po zabiegu), większość osób toleruje te odczucia, niektórzy mogą wymagać zastosowania znieczulenia,
- rumień i obrzęk mogą wystąpić po zabiegu, jako jego bezpośredni efekt; objawy te ustępują w ciągu kilku godzin, dni - po zabiegu stosuje się chłodne okłady, tzw. cold pack, a w domu kremy nawilżające i wodę termalną,
- świąd bezpośrednio po zabiegu, zwłaszcza w okolicy nosa i policzków,
- zwiększenie wrażliwości skóry po zabiegu, (należy unikać sytuacji narażających skórę na urazy);
Powikłania:
- występują bardzo rzadko, u znikomej liczby pacjentów (ok.2 %),
- uszkodzenie ciągłości skóry - pęcherze i strupy mogą pojawić się w efekcie zabiegu laserowego, wygojenie następuje w ciągu ok. 10 dni,
- na naświetlanym obszarze mogą wystąpić zasinienia skóry, ustępujące w ciągu 5-15 dni; brązowe zabarwienie skóry może utrzymywać się do 3 miesięcy,
- zmiany pigmentacji skóry - przebarwienia albo odbarwienia skóry, pojawiają się zwykle u osób opalonych lub o ciemnej karnacji, u niektórych hiperpigmentacja może pojawić się mimo ochrony przed słońcem (znika jednak w ciągu 3-6 miesięcy, ale w bardzo rzadkich przypadkach może pozostać na trwałe),
- bliznowacenie - może wystąpić u osób mających skłonność do powstawania keloidów,
- infekcje skóry - mogą pojawić się na naświetlanym obszarze (może nastąpić uaktywnienie opryszczki u nosiciela tego wirusa);
Zasady postępowania po zabiegu laserowym:
- zakaz opalania: nie opalać się minimum 4 tygodnie po zabiegu,
- ochrona przed słońcem: bezwzględnie chronić skórę przed słońcem minimum przez 1 miesiąc po zabiegu stosując kremy z filtrem SPF 50+,
- ćwiczenia fizyczne, sauna: unikać czynników powodujących rozszerzenie naczyń krwionośnych przez okres 4-5 dni,
- nawilżanie: skórę po zabiegu należy nawilżać preparatami nawilżającymi 2-3 razy dziennie,
- makijaż: w przypadku uszkodzonej skóry należy unikać stosowania makijażu na naświetlane miejsca przez ok. 4-5 dni po zabiegu, w pozostałych przypadkach makijaż można nałożyć następnego dnia po zabiegu
- leczenie: w bardzo rzadkich przypadkach pojawienia się na skórze strupków może być konieczne stosowanie maści z antybiotykiem; przy bardzo nasilonym świądzie, łagodne maści sterydowe; leki te przepisuje lekarz,
- kontrola: po ok. 4-6 tygodniach pacjent powinien przyjść na wizytę kontrolną oceniającą efekty zabiegu i ewentualne wskazania do kolejnego leczenia;
Przez kilka dni po zabiegu:
- nie stosować mydła, spirytusu, toników na bazie alkoholu,
- nie wykonywać peelingów,
- nie wycierać miejsc po zabiegu gąbką lub ręcznikiem,
- nie drażnić skóry w okolicy zabiegu;